İkinci el telefon-tablet alım ve satım süreçleri ile ilgili alınan yeni kararlar, yenileme merkezlerine yeni sorumluluklar getirmiştir.13-05-2022
İkinci el cep telefonları ve tabletler, oldukça ilgi ve talep gören teknolojik ürünlerdir. Dolayısıyla ikinci el cihazlar için alınan kararlar ve yapılan düzenlemeler, pek çok kişinin ilgi odağı olan bir konudur. İkinci el telefon-tablet alım ve satım işlemleri için Ticaret Bakanlığı tarafından bazı yeni kararlar alınmıştır. Bu kararlar ışığında; ikinci el telefon ve tablet satışında cihazın mevcut durumunu detaylı şekilde gösteren, kolaylıkla görülebilen ve anlaşılabilen bir etiketle tüketicinin bilgilendirilmesi zorunlu kılınmıştır. Alınan kararlar çerçevesinde yenileme işlemi yapılmadan satılan cihazlar tüketiciyi mağdur edebilir durumdadır.
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanıp sunulmuş olan “Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğe göre ikinci el telefon-tablet alım ve satım süreçlerinde bilgilendirmeler önem kazanmış olup, böylece tüketicilerin zarara uğramasının önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Yeni alınan kararlara göre yenileme işlemi yapılarak satışa sunulan ikinci el cep telefonları ve tabletlerin, tüketicinin kolaylıkla görebileceği ve okuyabileceği şekilde, cihazın mevcut durumunu ve eğer varsa yapılan işlemleri gösteren bilgilendirme etiketiyle satılması zorunlu tutulmuştur.
İkinci el telefon-tablet alım ve satım işlemleri ile ilgili alınan yeni kararlarla birlikte yetkili alıcının sorumluluklarında bazı değişiklikler yapılmıştır. Buna göre yetkili alıcı;
-Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) kayıtları üzerinden elektronik kimlik bilgisi olan kullanılmış telefon ve tabletlerin en az bir yıl öncesine dair data, ses ya da kısa mesaj kullanım trafiği bulunduğunu kontrol etmelidir.
-Kullanılmış elektronik cihazın değerleme işlemini, kendisine teslim edildiği veya ulaştığı tarihi takip eden 3 iş günü içinde sonuçlandırmalıdır. Ayrıca bu süre içerisinde tüketicinin söz konusu değerlemeyi kabul ettiğine dair onayını yazılı olarak ya da kalıcı veri saklayıcısıyla almalıdır.
-Onay alındığında tüketiciye ödemeyi yapmalı ya da yapılmasını sağlamalıdır. Ödeme süresi, tüketiciye önceden bildirilmeli ve onayının alınması şartıyla 3 iş gününe kadar uzatılabilirken, ödeme miktarı ise tüketicinin yeni bir cihaz satın alması halinde, yeni ürünün fiyatından düşürülecektir.
Taksit Sayısı Artarken KDV Oranı Düşürüldü
2. el telefon-tablet alım ve satım süreci ile ilgili alınan bir diğer karar, yenileme merkezleri tarafından yenilenmiş cep telefonu ve tablet ürünlerini satın alan tüketicilerin ödemek zorunda oldukları %18 KDV oranının %1'e düşürülmesi olmuştur. Bu yeniliğin nedeni ise tüketicilerin daha uygun fiyatlı ürün almalarına imkan sağlamak olarak açıklanmıştır.
Yapılan düzenleme ile yenilenmiş cep telefonlarındaki taksit sayısı, tüketici lehine olacak şekilde 5.000TL ve altındaki cep telefonları için 12 Ay, 5.000TL’nin üzerindeki cep telefonları için 6 Ay olarak belirlenmiştir.Aynı zamanda Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu bilgilere de yer verilmiştir:
-"Tüketicilerin olası bir mağduriyet yaşamalarını önlemek için yenilenmiş ikinci el cep telefonu ve tablet satın alırken Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan yenileme merkezleri üzerinden işlem yapmaları önemlidir."
-"Yetkisiz bir şekilde 'yenilenmiş ürün' adı altında cep telefonu ve tablet satan firmaların iş ve işlemlerinin de Ticaret Bakanlığı tarafından takip edildiğinin, mevzuata aykırı şekilde davranan firmalara ise gerekli idari yaptırımların uygulanacağının hatırlatılmasında fayda görülmektedir."
En Az Bir Yıl Öncesine Dair "Data, Ses veya Sms Kullanım Trafiği" Şartı Getirildi
İkinci el telefon-tablet alım ve satım konusuna ilişkin olarak Resmi Gazete'nin 22 Ağustos 2020 tarihli sayısında yayımlanan yönetmeliğe göre cep telefonlarının yenilenebilmesi için veri trafiğinin bulunması ve en az bir yıl kullanılmış olması zorunlu tutulmuştur.
Ticaret Bakanlığı tarafından alınan yeni kararlara göre elektronik kimlik bilgisi bulunan kullanılmış cihazların yenilenebilmesi için en az bir yıl öncesine dair data, ses veya kısa mesaj (SMS) kullanım trafiğinin bulunması zorunluluğu getirilmiştir.
Bunun yanı sıra Yenileme Yetki Belgesi bulunmayan ya da bu belgeye sahip firmalara bağlı yetkili alıcı ve satıcı vasfını taşımayanlar tarafından yenilenmiş ürün algısı oluşturacak reklam ve ticari uygulamaların yapılması yasaklanmıştır.
Yenilenmiş İkinci El Telefon-Tablet Alım ve Satım İşlemlerinde Yeni Standartlar
-Yenileme yapılmış ikinci el telefon-tablet alım ve satım işlemlerinde, cihazın elektronik kimlik bilgileri değiştirilmeyecektir.
-iOS, Android gibi bir yazılım aracılığıyla cihazın performans testleri yapılacaktır.
-Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kayıtları üzerinden yenileme işlemi yapılacak olan cep telefonu ve tabletlerin, ses veya veri haberleşmesinde kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilecektir. Bu madde kapsamında yapılan işlemler kayıt altına alınarak, 5 yıl süreyle muhafaza edilecektir.
-Yenilenen kullanılmış cep telefonu ve tabletlerin sertifikalandırma işlemi yapılacak, bu sertifika ve işlemleri gösteren liste yenilenmiş ürünle birlikte teslim edilecektir.
-Ambalaj içerisinde belirtilen yenilenmiş cihaza yapılan işlemler, değiştirilen parçalar ve garanti şartlarıyla ilgili bilgiler, cihaz ambalajı üzerindeki bilgilerle uyumlu olmak zorundadır.
-Yenilenmiş telefon-tablet alım ve satım işlemlerinde cep telefonu ve tabletler, tüketicilerin kolayca göreceği şekilde ambalajına, etiketine, garanti belgesine, IMEI numarasını içeren faturasına, reklam ve ilanlarına "Yenilenmiş ürün" ibaresi ve iş yeri bilgileri eklenerek satışa sunulacaktır.
-Yenileme merkezine teslim edilen kullanılmış cep telefonu ve tabletlerin içinde bulunan verilerin, herhangi bir veri işleme yapılmadan yok edilebileceğine, bu verilere bir daha ulaşılamayacağına ve kendisine teslim tarihinden önceki her türlü hukuki, idari ve cezai sorumluluğunun müşteriye ait olduğuna dair müşterinin beyanı veya taahhüdü alınacaktır. Bu beyanın bir örneği, müşteriye yazılı olarak verilecektir ya da kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla verilecektir.
Alınan Kararlar Arasında Yenilenmiş Ürünler Hakkındaki Yönetmelik için Süre Var
Alınan kararlar bağlamında yenileme işi yapacak merkezlerin aynı zamanda cihazların sorumluluğunu da üstlenmesi gerekli hale gelmiştir. Easycep gibi yönetmeliklere uygun şekilde ikinci el telefon-tablet alım ve satım yapan saygın işletmelerin cihazlara vereceği garanti süresi "Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik"te belirtilen süre kadar olacaktır.
Ayrıca yenileme merkezi olarak faaliyet göstermek isteyen işletmelerin, personel yeterlilik şartları da dahil olmak üzere iş yerlerinin standarda uygunluğuna dair belgelendirme başvurusunu TSE'ye yapmaları gerekecektir. Bu işletmeler, TSE'den alınacak olan Hizmet Yeterlilik Belgesi (HYB) ile Ticaret Bakanlığından Yenileme Yetki Belgesi alarak faaliyet gösterebilecektir.
Yenileme Merkezlerine Getirilen Yeni Sorumluluklar
İkinci el telefon-tablet alım ve satım süreçleri ile ilgili alınan yeni kararlar, yenileme merkezlerine yeni sorumluluklar getirmiştir. Buna göre;
-Mobil Cihaz Kayıt Sistemi üzerinden klonlanmış, kayıp veya çalıntı cihaz olup olmadığı sorgulanacaktır.
-Yenileme merkezi iş yerinin tamamının aynı çatı altında olması gereklidir.
-Cihazın yenilenmesine engel olacak bir fonksiyon kaybı olup olmadığı tespit edilecektir.
-Yenileme merkezinde bulunan ikinci el cep telefonu ve tabletlerin Mobil Cihaz Kayıt Sistemi'nde "Beyaz Liste"de olup olmadığı, e-Devlet sistemi üzerinden kontrol edilecektir. Ayrıca IMEI numarası beyaz listede yer almayan ikinci el cep telefonlarının yenileme işlemi yapılmayacaktır.
-Yenileme merkezi ya da yetkili alıcı, ikinci el cep telefonunun değerine ilişkin değerleme işlemi yapması durumunda bu işlem en geç 5 iş günü içerisinde sonuçlandırılacaktır.
-Yenileme merkezi ikinci el cep telefonu ve tabletler için yenileme işlemini yaparken, onarım veya parça değişikliği gerekiyorsa bu onarım ve değişikliğin yapılmasını, performansının ve tüm fonksiyonlarının gerektiği gibi çalıştığının tespitini, önceki kullanıcıya ait olan kişisel veriler dahil tüm bilgilerin geri getirilemez şekilde yok edilmesini, fabrika ayarlarına getirilmesini ve kontrollerini sağlayacaktır.
Yenileme Yetki Belgesi ile ikinci el telefon-tablet alım ve satım işlemlerinde yönetmeliğe uygun satış yapan Easycep.com üzerinden dilediğiniz telefon ve tableti güvenle satın alabilirsiniz.